น้อมธรรมนำใจ เริ่มต้นปีใหม่

ล่วงเข้าสู่ศักราชใหม่ ปี ๒๕๕๔ มาได้ร่วมสองสัปดาห์แล้ว ช่วงวันหยุดยาวในเทศกาลปีใหม่ที่ผ่านมา หลายคนได้ถือโอกาสนี้เดินทางท่องเที่ยว หรือหยุดพักผ่อนอยู่กับบ้าน เพื่อใช้เวลาอยู่กับครอบครัว หรือไม่ก็สะสางจัดการธุระส่วนตัวต่างๆ ที่คั่งค้างอยู่ให้ลุล่วง เพราะตามปกติแล้วไม่ค่อยมีเวลาว่างนานพอ ที่จะทำกิจกรรมเหล่านี้ได้เต็มที่ การมีโอกาสหยุดพักยาวเป็นช่วงๆ ในวันหยุดเทศกาลต่างๆ จึงเป็นโอกาสอันดี ที่จะได้แบ่งเวลาไปทำกิจกรรมชีวิตด้านอื่น ที่มีความสำคัญได้

เช่นเดียวกับทุกปีที่ผ่านมา หลังช่วงเวลาแห่งการหยุดพักผ่อน ด้วยการทำกิจกรรมอันหลากหลายได้ผ่านไปแล้ว แต่ละคนต้องกลับมาดำเนินวิถีชีวิตปกติ ตามบทบาทหน้าที่หลักของตนตามเดิมต่อไป โดยเชื่อว่า ความสุขหรือความเพลิดเพลิน จากการได้ทำกิจกรรมต่างๆ ตามอัธยาศัย ในช่วงการหยุดพักผ่อน จะช่วยผ่อนคลายความเคร่งเครียดจากกิจกรรมหนักๆ ในรอบปีที่ผ่านมา และช่วยฟื้นฟูประสิทธิภาพของร่างกายจิตใจ ในการกลับไปเริ่มทำหน้าที่การงานตามปกติ ในรอบปีต่อไป

แต่อย่างไรก็ตาม ในจังหวะเดียวกันกับ การเฉลิมฉลองเทศกาลปีใหม่ ที่เต็มไปด้วยความความสุข และความอบอุ่น ที่บรรดาพ่อแม่บุตรหลานญาติมิตรพี่น้อง ได้มาอยู่พร้อมหน้าและทำกิจกรรมร่วมกัน กระชับความรักความผูกพันในระหว่างกัน การเฉลิมฉลองในเทศกาลปีใหม่บางกรณี ก็เป็นไปอย่างเกินความพอดี เพราะมุ่งแต่ความรื่นเริงสนุกสนานเพียงอย่างเดียว

ดังนั้น แทนที่เทศกาลปีใหม่ จะเป็นเทศกาลแห่งความสุข ก็กลายเป็นเทศกาลแห่งความทุกข์ หรือ แทนที่จะเป็นเทศกาลแห่งการหยุดพักผ่อน ก็อาจจะกลายเป็นเทศกาลที่นำความเดือดร้อนวุ่นวายมาให้มากกว่าวันปกติด้วยซ้ำ ยกตัวอย่างที่เห็น เช่น การสูญเสียชีวิตทรัพย์สิน และการบาดเจ็บ จากอุบัติเหตุระหว่างการเดินทางท่องเที่ยวเฉลิมฉลอง ที่มีสาเหตุมาจาก ผู้ขับขี่ขับขี่รถหลังจากดื่มสุราจนเมาจัด ทั้งนี้ไม่นับผลเสียต่อสุขภาพ ที่เกิดจากการเที่ยวกินเที่ยวดื่มอย่างยาวนานต่อเนื่องจนขาดการพักผ่อน และความเสียหายอื่นๆ ที่เกิดจากการสนุกสนานรื่นเริงเกินไป จนขาดความระมัดระวัง

ดังนั้น ใครหลายคน จึงต้องจ่ายสิ่งที่มีค่าสูงเกินไปอย่างไม่ตั้งใจและไม่รู้ตัว เพื่อแลกกับเวลาช่วงวันหยุดปีใหม่ในแต่ละปี ทั้งนี้ ก็เนื่องจาก การกำหนดเป้าหมาย ของการพักผ่อนในวันหยุด ไว้ที่ความสนุกสนาน ซึ่งอิงอยู่กับอบายมุขเสียมาก จึงเป็นเหตุให้เกิดความเสี่ยง ต่อความเสียหายที่จะเกิดขึ้นทั้งต่อตนเองคนอื่น และอย่างไรเสีย เรื่องนี้เป็นสิ่งที่เลี่ยงไม่ได้ และเกิดขึ้นอยู่ทุกปี เพราะการเที่ยวกินดื่มสนุกสนานเป็นค่านิยมของคนหมู่มาก แต่สำหรับคน ที่รู้จักวางแผนใช้เวลาในวันหยุดในช่วงเทศกาล ด้วยความรอบคอบระมัดระวัง ก็จะได้รับประโยชน์และความคุ้มค่า จากวันหยุดยาวที่นานๆ จะมีสักครั้งหนึ่ง ลดความเสี่ยงจากความสูญเสียที่จะเกิดจากความประมาทเลินเล่อ ไม่ว่าของตนเองหรือคนอื่น

จากสถิติการเยี่ยมชมหน้าเว็บ พบว่าช่วงก่อนหน้าปีใหม่ และหลังปีใหม่ไม่นาน มีการเข้าเยี่ยมชมหน้าเว็บในจำนวนสูง สถิตินี้ น่าจะบ่งบอกได้ว่า ในช่วงวันหยุดปีใหม่ ธรรมะ และการปฏิบัติธรรม อยู่ในความสนใจของประชาชนสวนหนึ่ง ทั้งๆ ที่บล็อกแห่งนี้ ยังไม่เป็นที่รู้จักมากนัก แต่การเข้ามายังหน้าเว็บแห่งนี้ เป็นการสุ่มสืบค้นจากเว็บกูเกิล จึงเป็นเหมือนโพลสำรวจที่น่าเชื่อถือได้ และทำให้สันนิษฐานได้ต่อไปว่า จำนวนผู้ที่สืบค้นหาข้อมูลธรรมะ หรือสถานที่ปฏิบัติธรรม ในเว็บอื่นๆ ก็มีมากเช่นกัน และในจำนวนผู้สืบค้นเหล่านี้ คงมีอยู่เป็นจำนวนไม่น้อยที่เดินทางไปปฏิบัติธรรม ณ สถานที่ปฏิบัติธรรมต่างๆ หรือศึกษาปฏิบัติธรรมะอยู่ที่บ้าน หรือหากแม้ ไม่ทำทั้งสองอย่าง ความสนใจที่แสดงออก ก็ยังเป็นสิ่งบ่งบอกถึงกิจกรรมในช่วงปีใหม่ของคนเหล่านี้ว่า อย่างน้อยต้องเป็นกิจกรรมที่ต้องเนื่องกับสิ่งที่ดีงาม หรือเป็นกิจกรรมที่มีสำนึกดีงามกำกับอยู่บ้าง

แนวโน้มความสนใจดังกล่าว จึงเป็นเรื่องที่น่ายินดี เพราะการเฉลิมฉลองเพื่อเริ่มต้นปีใหม่แต่ละครั้งนั้น แม้จะมีความสนุกสนานเพลิดเพลินเป็นแกนนำ แต่ก็ควรถือเป็นโอกาสที่แต่ละคน จะได้หยุดคิด เพื่อสำรวจตรวจสอบ หรือทบทวนการดำเนินกิจกรรมชีวิต ในรอบปีที่ผ่านมา ว่ามีข้อบกพร่องใดบ้างที่ควรแก้ไข มีสิ่งใดบ้างที่ทำดีแล้ว และควรทำให้ดียิ่งๆ ขึ้นไป หรือหน้าที่การงานที่กำลังดำเนินอยู่นั้น ได้นำพาชีวิตให้พัฒนาก้าวหน้าไปสู่เป้าหมายของชีวิตที่ตั้งเอาไว้หรือไม่ หากเป้าหมายของชีวิตนั้น เป็นเป้าหมายเป็นประโยชน์ต่อชีวิตของตนและผู้อื่นอย่างแท้จริง ก็ควรภาคภูมิใจและทุ่มเทความใส่ใจ ให้กับเป้าหมายนั้น หากเป้าหมายนั้น เป็นเป้าหมายที่พ่วงทุกข์โทษมาด้วย ก็ควรทบทวนหรือปรับเป้าหมายนั้นให้อยู่ในร่องรอยที่ถูกต้อง

คำตอบเหล่านี้อยู่ที่ ธรรมะ ซึ่งเป็นหลักที่แสดงจุดหมายที่ดีงามของชีวิต และเป็นหลักปฏิบัติ ที่ช่วยนำพาชีวิตให้พัฒนาไปตามลำดับ เพื่อให้เข้าถึงจุดหมายนั้น ธรรมะ เป็นสิ่งที่ควรนำมากำกับการใช้ชีวิตอยู่ทุกระยะ เพราะในระหว่างที่ยังเดินทางไปไม่ถึงจุดหมายนั้น ธรรมะจะเป็นเครื่องประคองชีวิตให้อยู่ในร่องรอยและลู่ทางที่ถูกที่ควรมากที่สุด ทั้งเป็นเกราะป้องกันชีวิตจากปัญหาและความทุกข์ได้มากที่สุด

ในวาระโอกาสขึ้นปีใหม่นี้ ควรถือเป็นโอกาสพิเศษ สำหรับการเริ่มใส่ใจใช้ชีวิตอย่างมีธรรมะกำกับมากยิ่งขึ้น ในช่วงเทศกาลวันหยุดปีใหม่ที่ผ่านมา หากใครได้เริ่มต้นแล้ว ไม่ว่าจะด้วยใช้เวลาเพื่อปฏิบัติธรรมในสำนักปฏิบัติ หรือศึกษาปฏิบัติธรรมะด้วยตนเอง หรือแม้แต่เริ่มทำความดีอื่นๆ ซึ่งอยู่ในขอบเขตแห่งการปฏิบัติธรรมเช่นกัน ก็นับเป็นนิมิตหมายแห่งการเริ่มต้นปีใหม่ด้วยความสวัสดีอย่างแท้จริง สวัสดีปีใหม่